Maria Nalepińska - jak mówić i pisac poprawnie, c
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Maria Nalepińska
J
AK
M
ÓWIĆ
I
P
ISAĆ
P
OPRAWNIE
ZBIOREK PORAD JĘZYKOWYCH WYDANIE XIV
WIEDZA POWSZECHNA WARSZAWA 1982
SPIS TREŚCI
Uwagi wstępne
I. POPRAWNOŚĆ JĘZYKOWA
Odmiana wyrazów
§ 1. Odmiana rzeczowników na
–um
§ 2. Odmiana imion własnych (nazwisk, nazw miejscowości i innych)
§ 3. Dopełniacz liczby mnogiej
§ 4.
Uszy, oczy, ręce
§ 5. Stopniowanie przymiotników i przysłówków
§ 6. Trudności w użyciu czasowników
Tworzenie i budowa wyrazów
§ 7. Jak ocenić poprawność budowy wyrazu?
§ 8. Przedrostki niewłaściwe łub niewłaściwie użyte
§ 9. Zbędne przedrostki
Łączenie wyrazów
§ 10. Przydawki przymiotne
§ 11. Użycie zaimków
§ 12. Składnia liczebników i wyrazów o pokrewnym znaczeniu
§ 13. Czasowniki rządzące dopełniaczem
§ 14. Forma dopełnienia dwu czasowników rządzących różnymi
przypadkami
§ 15. Strona bierna
§ 16. Napisaliście, koleżanko
§ 17. Użycie imiesłowów na
-ąc, -szy (-wszy)
§ 18. Użycie przyimków
§ 19. Użycie spójników
Układ wyrazów w zdaniu
§ 20. Imię przed nazwiskiem
§
21. Szyk wyrazów określających
J
AK
M
ÓWIĆ
I
P
ISAĆ
P
OPRAWNIE
§ 22. Miejsce zaimka
który
§ 23. Ruchomość zaimka
się
§ 24. Ruchomość końcówek czasu przeszłego i trybu warunkowego
§ 25. Miejsce przyimka
§ 26. Miejsce spójników
bowiem
i
zaś
§ 27. Wskazówki ogólne
II. CZYSTOŚĆ WYSŁOWIENIA
§ 1. Wyrazy obce
§ 2. Użycie i połączenia wyrazów powstałe pod wpływem obcym
III. JASNOŚĆ WYPOWIEDZI (trafność, prostota, zwięzłość)
§ 1. Trafny dobór wyrazów
§ 2. Prostota wysłowienia
§ 3. Zwięzłość wypowiedzi
IV. PISOWNIA I ZNAKI PRZESTANKOWE
§ 1. Łączne i rozdzielne pisanie wyrazów
§ 2. Pisownia wyrazów z przedrostkami
§ 3. Rzeczowniki typu
szyja
§ 4. Dzielenie wyrazów
§ 5. Wielkie litery
§ 6. Pisownia liczebników wyrażonych cyfrą
§ 7. Znaki pisarskie po cyfrach i skrótach wyrazów
§ 8. Stosowanie przecinka, średnika, pauzy, dwukropka i nawiasu
~ 3 ~
J
AK
M
ÓWIĆ
I
P
ISAĆ
P
OPRAWNIE
UWAGI WSTĘPNE
Walka z błędami językowymi jest walką o świadome i sprawne
posługiwanie się językiem, tym niezbędnym i potężnym środkiem
działania i rozwoju społecznego. Język jest bezcennym dobrem kultury
narodowej. Toteż wszyscy mamy obowiązek nie tylko przechowywać
jego piękno odziedziczone po minionych wiekach, ale również stale go
doskonalić i wzbogacać, by sprostał wzrastającym potrzebom naszych
czasów.
Wiele jest rodzajów stylu, tj. sposobów wysławiania się: inaczej
przemawia mówca, inaczej pisze poeta, w inny jeszcze sposób
wypowiada swe myśli uczony, a w co-dziennej, potocznej mowie
wysławiamy się znowu inaczej. Każdego jednak obowiązują trzy
podstawowe warunki dobrego stylu: poprawność, czystość i jasność.
Niniejsza książeczka ma się przyczynić do wyrobienia wrażliwości
mówiącego na te warunki.
Najwięcej miejsca zajmuje w niej zagadnienie poprawności
języka. Materiał do rubryki n i e właściwie pochodzi z
korespondencji urzędowej (administracyjnej i handlowej), ze spisu
Komisji Języka Urzędowego Towarzystwa Poprawności Języka
Polskiego, z pism co-dziennych i z mowy potocznej. Wskazówki i
przepisy językowe oparto na gramatykach Z. Klemensiewicza, A. A.
Kryńskiego, I. Steina i R. Zawilińskiego oraz na współczesnych
słownikach, na czasopismach służących sprawom języka ( J ę zyk
Polski, Poradnik Ję zykowy), na książce R o z m o w y o
jęz y k u (4 serie) W. Doroszewskiego, wreszcie na Radiowym
Poradniku Językowym w opracowaniu tegoż autora.
W rozdziale drugim (,,Czystość wysłowienia") położono główny
nacisk na wskazanie wyrazów polskich odpowiadających wyrazom i
wyrażeniom pochodzenia obcego, używanym nadmiernie a nieraz
całkiem niewłaściwie.
Ostatni dział książeczki stanowi omówienie typowych błędów
~ 4 ~
[ Pobierz całość w formacie PDF ]