MAGIA LUDOWA(1), EBOOKI WIEDZA TAJEMNA
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
MAGIALUDOWA
Opisy i działanie zaklęć, uroków ludowych
używanych przez tzw. „Mądre Baby” lub czarownice,
zebrane z terenów Słowiańszczyzny.
ZASADY, SCHEMATY DZIAŁANIA MAGII
LUDOWEJ
Tutaj postaram się w miarę rzetelnie podać różne zachowania i czynności magiczne
występujące w tradycyjnej magii Słowian.
Wysysanie, zlizywanie –
stosowane przeciw urokom, chorobom, przestrachowi. Związane
było z
wypluwaniem
wyssanej choroby. Najczęściej stosowane w stosunku do dzieci.
Przewlekanie –
przez pochylone ku ziemi drzewo, dziurę w ziemi, itp. Miało na celu zdjęcie
zła, odczynienie uroku i/lub przejęcie właściwości życiodajnych np. z drzewa.
Hałas –
poprzez trąbienie, dzwonienie, trajkotanie, kołatanie, czy też wrzaski, krzyki, piski,
itp. Miał na celu odstraszenie wszelkiego zła, czy to w postaci choroby, demona, śmierci, itp.
Szczególnie stosowane podczas niektórych obrzędów (np. weselnych).
Wymachiwanie ostrymi narzędziami –
nożem, siekierą, lub też kijem, batem, itp. Służyło
odpędzaniu niewidzialnego zła.
Bicie kijem –
wypędzenie szeroko rozumianego zła lub też ochrona przed nim (np. bicie
gałązkami wierzbowymi podczas obrzędów wiosennych).
Posyłanie z wiatrem –
jakiegoś przedmiotu w kierunku obiektu działania magii. Jeśli nie
wiadomo dokładnie, gdzie ów obiekt się znajduje, kierunek posyłania czaru nie ma znaczenia.
Poprzez wiatr można było wysłać słowa, drobne, lekkie przedmioty (np. piach, pierze). W ten
sposób można było wysłać tzw.
postrzał
, czyli czary wywołane wiatrem.
Dotknięcie –
miało moc przenoszenia właściwości jednego przedmiotu na drugi. W jego skład
wchodzi:
Taczanie –
często występuje przy użyciu jajka. Taczano je po ziemi, by ta byłą pełna jak ono;
po bydle, gdy wypuszczano je po raz pierwszy w roku na pastwisko, by było tak okrągłe, jak
jajko; po chorym, by przenieść chorobę do środka jaja (wtedy jajko wyrzucano); po mogiłach,
by udzielić życia duszom zmarłych (podczas dni zadusznych). Także występowały formy
taczania się ludzi po ziemi, by użyczyć jej płodności.
Noszenie przy sobie –
właściwości noszonego przedmiotu przechodzą na noszącego.
Spożycie –
najwyższa forma zespolenia obiektu działań magicznych pożądanych
przedmiotem, którego właściwości chce się uzyskać.
Obsypywanie ziarnem –
wzmacniało żywotność obsypywanego obiektu bądź neutralizowało
złowrogi wpływ śmierci. Służyło także jako ofiara dla demonów, których względy chce się
pozyskać.
Ruch –
miał moc przenoszenia właściwości. Należy do niego:
Przekraczanie –
właściwości przekraczanego przedmiotu przechodzą na przekraczającego.
Przerzucanie –
właściwości przerzucanego przedmiotu przechodzą na obiekt działań
magicznych.
Przesuwanie –
między dwoma lub więcej przedmiotami, których właściwości chce się
uzyskać, wywołuje przejście tych cech na obiekt działań magicznych.
Okrążanie –
obiekt okrążany użycza swych cech obiektowi okrążającemu okrążającemu
odwrotnie.
Oddziaływanie poprzez dowolny przedmiot –
znaczenie istotne miała sama akcja, a nie użyty
rekwizyty, czyli ważne było to co chce się uczynić, a nie to, co faktycznie się robi. Zalicza się
tu:
Niszczenie –
łamanie kija, tłuczenie garów, itp. Miało na celu odwrócenie lub zapobiegnięcie
urokowi.
Zamykanie, zaszycie –
zamykało, unieruchamiało oddalony obiekt, na który miała działać
magia (np. zamknięcie paszczy wilka).
Otwieranie, rozwiązywanie –
analogiczne do zamykania. Otwierało, odblokowywało obiekt
działania magii (szczególnie często stosowane przy porodzie).
Wiązanie –
wiążąc węzły na jakimś przedmiocie można było zawiązać komuś życie,
szczęście, pamięć, potencję, itp. W supełku tkwiły zaklęcia (słowa), więc rozwiązując taki
węzeł, można było czar odwrócić.
Podrzucanie, podskakiwanie, ruch –
w formie tańca, kołysania, itp. Miało na celu szeroko
rozumiane wskrzeszenie magiczne, np. ruszenie roślinności, by ta rosła w górę, czy też
symulacja porodu.
Oddziaływanie poprzez podobny przedmiot lub wizerunek –
było skuteczne, jeśli
wykorzystywany w magii przedmiot był w kontakcie z obiektem działania magii, był do
niego podobny lub wyobrażał go. Działania magiczne poprzez:
Przedmiot oddzielony od celu –
czyli włosy, paznokcie, części odzieży, ślady, cień –
przedmiot taki zatrzymuje właściwości obiektu, z którym się stykał. To, co podczas rytuału
magicznego uczyni się przedmiotowi, to samo stanie się z obiektem, na który ma magia
działać (czyli jeśli na przykład spali się przedmiot, obiekt również spłonie).
Przedmiot podobny do obiektu, jego wyobrażenie lub wizerunek –
często zupełnie
niepodobny do samego obiektu (np. zniszczona szmata będąca wyobrażeniem chmury
burzowej). Występowały zazwyczaj postaci figurek woskowych lub słomianych kukieł.
Działanie podobne jak wyżej.
Kreowanie obiektu
- wywoływanie zaistnienia pewnego obiektu, nie istniejącego w chwili
odprawiania rytuału. W skład tych praktyk wchodziło tworzenie wyobrażeń roślin i zwierząt
(np. kukiełki z ciasta), naśladowanie odgłosów wydawanych przez zwierzęta, wykonywanie
ich ruchów i postaci.
Praktyki incepcyjne
- krótkotrwałe wykonywanie pewnych określonych czynności w dzień
inicjujący jakiś dłuższy okres czasu, w którym te czynności będą się regularnie odbywać.
Chodzi tu o sianie, młócenie, koszenie, polowanie, itp.
Słowo
- posiadało olbrzymią moc w magii ludowej. Wszystko, co wypowiedziane miało moc
spełniania się, dlatego też było ono jednym z najważniejszych składników rytuałów.
Stosowanie magii słowa przejawiało się poprzez wypowiadanie pewnych słów oraz poprzez
unikanie pewnych słów. Magię słowa można podzielić na:
Zaklinanie, zamawianie, modlitwa
- najczęściej mówione monotonnym głosem, kiedyś
również śpiewane
Przekleństwa i błogosławieństwa
- wypowiadane raczej mocnym głosem.
Praktyki pomocnicze
- wspomagały one lub wręcz umożliwiały poprawne wykonanie rytuału.
Nagość
Post lub wykonywanie czarów na czczo
- pomaga osiągać stany podobne do transu.
Zachowanie milczenia
- wspomaga koncentrację.
Tajemnica wykonywania czaru
Wykonywanie określonych, rytmicznych ruchów, jak kołysanie się całym ciałem
-
wspomaga koncentrację i pomaga osiągnąć stany podobne do transu.
Utożsamianie się osoby wykonującej rytuał z jakąś potężniejszą istotą.
Zachowanie odpowiedniego miejsca i czasu
- szczególnym czasem była noc oraz momenty
przed wschodem i po zachodzie słońca. Odpowiednie miejsca, to miejsca ustronne, czyli lasy,
łąki, moczary, jeziora, rozstaje dróg lub miejsca związane z konkretną czynnością (np. pole).
***
AKCESORIA MAGICZNE
Środki apotropeiczne
- są to środki odwracające zły wpływ wielu czynników. Należą do nich:
Przedmioty kłujące
- ciernie i kolce odstraszały złe istoty. Przykładowe wykorzystywane
przedmioty to ciernie roślin (np. róża, oset), zęby od bron, grzebień, pazury zwierząt, ptasie
szpony, rogi, kły.
Przedmioty żelazne
- samo żelazo miało właściwości apotropeiczne. Wymienić można tu
między innymi igły, noże, nożyce, siekiery, sierpy, kosy, widły, itp.
Żar i ogień
- ogień skuteczny był o tyle, że nie tylko odwracał zło, ale niszczył je. Ważne też
były jego cechy oświetlające i oczyszczające. Właściwości ognia przenoszono na przedmioty,
które służyły do jego rozniecania, czyli przykładowo krzemienie, węgiel, lub też do niego
podobne, jak kolor czerwony.
Dym
- wykurza choroby i zło, oczyszczał. Szczególnie skuteczny był dym powstały z
palonego łajna, rogu, itp., czyli w pewnym stopniu gryzący czy cuchnący. Rozpraszał chmury
gradowe, palono go podczas burz.
Sól
- miała właściwości oślepiające, dlatego też chroniła przede wszystkim przed urocznym
okiem. Poza tym stosowano ją jednak przeciw ogólnemu złu, urokom, demonom, dzikim
zwierzętom.
Dzegieć
- podkurzano nim i siarką niemowlęta, by nie nawiedzały ich wiedźmy; wkładano go
w usta trupom, by ci nie chodzili po śmierci.
Ekskrementy zwierzęce
- ze względu na swój odór oraz obrzydzenie, jakie wywoływały,
były skutecznym środkiem ochronnym przed urokami, czarami, demonami.
Miotła
- ważna była jej funkcja wymiatania (wydalanie, usuwanie), można było nią na
przykład "wymieść" zło z izby. Broniła dostępu do osób, które mała chronić.
Węzeł
- kto go nosił, do tego zło miało związany dostęp. Zawiązywano w nim zaklęcia,
wierzono, że można zawiązać tam również ludzkie dusze.
Sieci
- główną ich funkcją było chwytanie zła. Niektórzy badacze są zdania, iż sieć działała
jako zwielokrotniony węzeł.
Kwiaty
- kwiat wpięty we włosy działał przeciw urocznemu oku, odwracając uwagę tych
oczu (nagietek, piwonia, ruta).
Zioła
- pełniły różne funkcje magiczne.
Pióra
- właściwości zwierzęcia, z którego pióro pochodziło, przenoszone były właśnie na
owo pióro. I tak przykładowo stosowano pióro koguta (bo jego unikają złe moce), pawia (oko
na piórach chroniło przed urocznym okiem), czy kaczora (pióra tego ptaka są krzywe i
podobne do rogu).
Przedmioty pełniące funkcję magicznego zamykania
- należą w sumie do środków
apotropeicznych, jednak opiszę je oddzielnie. Należą tu:
Przewiązka
- zawiązanie jej chroniło przed ogólnym złem, demonami, itp. Zwykle
stosowano przewiązkę koloru czerwonego.
Wieniec
- to odmiana magicznej przewiązki, która chronić miała przede wszystkim głowę.
Tworzony był z różnorakich czrownych ziół, co wzmacniało jego magiczne właściwości i
wielokrotnie pozwalało wyjść poza działalność apotropeiczną. Wieszano wieńce także na rogi
krów, przy oknach (by uchronić dom przed burzą), nad drzwiami (by uchronić cały dom
przed złem), zakopywano jako ofiary zakładzinowe przy budowie domu.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]